Τα Tangos

Τα Tangos θεωρούνται από τις παλαιότερες μορφές του φλαμένκο και φέρουν ισχυρά στοιχεία αφροανδαλουσιανής και ρομά επιρροής. Η γέννησή τους χρονολογείται στον 18ο ή αρχές του 19ου αιώνα, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως το Κάντιθ, η Τριάνα, το Χερέθ και η Γρανάδα. Δεν πρέπει να συγχέονται με το αργεντίνικο τάνγκο, καθώς πρόκειται για εντελώς διαφορετικά μουσικά είδη.

Παρόλαυτα, τα tangos στο φλαμένκο έχουν επηρεαστεί και από τη Λατινική Αμερική, κυρίως λόγω της ιστορικής ανταλλαγής πολιτισμών μεταξύ Ισπανίας και των αποικιών της στην Αμερική. 

Στην προφορική παράδοση των Ρομά της Ανδαλουσίας, τα Tangos λειτουργούσαν ως μορφή κοινωνικής έκφρασης και συνοδεύονταν συχνά από χορό και palmas (παλαμάκια). Στο πέρασμα του χρόνου, ενσωματώθηκαν στην πιο ευρεία σκηνή του φλαμένκο και απέκτησαν πιο δομημένη μουσική μορφή.

Ο ρυθμός των Tangos βασίζεται στα 4/4, με ισχυρή έμφαση στο δεύτερο και τέταρτο χτύπημα. 

Η δομή των στιχουργικών ενοτήτων βασίζεται στις coplas, σύντομα τετράστιχα που επιτρέπουν την καλλιτεχνική εναλλαγή τραγουδιστή και χορευτή (τύπου ερώτηση-απάντηση). Το χαρακτηριστικό jaleo (φωνητικές ρυθμικές παρεμβάσεις του συνόλου των παρευρισκομένων) ενισχύει τη διαδραστικότητα της ερμηνείας.

Με την πάροδο του χρόνου αναπτύχθηκαν πολλές παραλλαγές των Tangos, ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε τοπικής παράδοσης:

• Tangos de Cádiz: Γρήγορο, ρυθμικό και με έντονο θεατρικό χαρακτήρα.
• Tangos de Triana: Από τη Σεβιλιάνικη γειτονιά των Ρομά, με βαθύ ύφος στο τραγούδι.
• Tangos de Granada: Μελωδικό, με σχεδόν "ανατολίζον" ύφος στο τραγούδι αλλά και στην κινησιολογία, με ιδιαιτερότητες στη φωνητική εκφορά.
• Tangos del Piyayo (Málaga): Ονομάζετσι έτσι από τον λαϊκό τροβαδούρο Piyayo και συνδυάζει αφήγηση και μελωδία.
• Tangos Extremeños: Από την Εξτρεμαδούρα, συχνά ακατέργαστο, άμεσο και πιο αφηγηματικό.

Tangos de Badajoz- Extremadura

Letra de La Marelu

De Badajoz yo me he venido
Yo me he venido de Badajoz
con mi niño de la mano
que es el que camelo yo
Camelo, camelo, camelo, camelo yo

Τα Tangos έχουν στενή σχέση με τα Tientos, τα οποία  είναι βραδύρυθμα και λυρικά. Πολλοί λένε ότι το Tientos είναι η Solea των τεσσαριών. 

Οι στίχοι μιλούν για τις χαμένες αγάπες, το πάθος και τον έρωτα. Πάντα ένα τραγούδι ξεκινά ως Tientos και καταλήγει σε Tangos, είτε μόνο στο τραγούδι αλλά και στο χορό.

Στον σύγχρονο φλαμένκο, τα Tangos διατηρούν κεντρική θέση, τόσο παραστάσεις όπου χρησιμοποιούνται ως εισαγωγικά ή καταληκτικά κομμάτια όσο και στις οικογενειακές fiestas.

Επίσης, προσφέρουν πεδίο για αυτοσχεδιασμό και συναισθηματική έκφραση, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα αγαπητά σε ολόκληρη την φλαμένκο κοινότητα.

Τα tangos διατηρούν στο ακέραιο τον ρόλο τους ως έκφραση της κοινότητας του αυθεντικού flamenco cante y baile.

Βιβλιογραφία

• Manuel Ríos Ruiz, Diccionario Enciclopédico Ilustrado del Flamenco, Cinterco Ediciones, 1990.
• Ángel Álvarez Caballero, El Cante Flamenco, Alianza Editorial, 1994.
• Paco Sevilla, Paco de Lucía: A New Tradition for the Flamenco Guitar, Mel Bay, 1995.